Սահմանները
Հս․՝ Կուր գետ
Հս․ արմ՝ Պոնտոսի լեռներ
Հրվ․՝ Հայկական Տավրոսի լեռնաշղթա և Հյուսիսային Միջագետքի հարթավայր
Արլ․՝ Կասպից ծով, Իրանական սարահարթ, Ուրմիա լիճ
Արմ․՝ Անտիտավրոսի լեռներով բաժանվում է Փոքրասիական սարահարթից
Կենտրոնական մասը՝ Միջնաշխարհ
Լեռնաշղթաներ
Հս․-ից դեպի հրվ-արլ․ Փոքր Կովկաս լեռնաշղթան, Ջավախքի, Գուգարքի, Գեղամա, Արցախի և Զանգեզուրի լեռները։
Հայկական լեռնաշխարհի գագաթներ1․ Մեծ Մասիս 5165մ2․ Սիփան 4434մ /Վանա լճից հս/3․ Փոքր Մասիս 3925մ
ՀՀ բարձր գագաթներ1․ Արագած 4095/4096 մ2․ Կապուտջուղ 3906մ
Գետեր
| Անուն /Տվյալներ | Եփրատ | Տիգրիս | Ճորոխ | Կուր | Արաքս |
| Սկիզբ է առնում | Արմ․ Էրզրումից հս․ ընկած Ծաղկավետ լեռներից Արլ․ /Արածանի/ Ծաղկանց լեռներից |
Արմ․ Ծովք լճից
Արլ․ Հայկական Տավրոսից |
Էրզրումից հս․ Խաչափայտի լեռներից | Սկզբնավորվում է Հայկական լեռնաշխարհում | Հայոց Մայր գետը, Սրմանց/ Բյուրակնյա լեռներից |
| Երկարությունը | 500 կմ | 400 կմ | 345 կմ | 1113 կմ | 1000 կմ |
| Որտեղ է թափվում Պարսից ծոց | Բաթում քաղաքի մոտ թափվում է Սև ծով | Կասպից ծով |
Փոքր գետեր՝ Հրազդան, Աղստև, Դեբեդ, Ախուրյան, Որոտան, Արփա, Ողջի։
Լճեր
- Ուրմիա լիճ/ Կապուտան- ջուրն աղի է, ձկնատեսակներ չկան։
- Վանա լիճ/ Բզնունյաց ծով – ծովի մակերևույթից 1720 մ բարձր, 4 կղզի՝ Լիմ, Կտուց, Արտեր, Աղթամար։ Ջուրն աղի է, միակ ձկնատեսակը՝ տառեխ
- Սևանա լիճ/ Գեղամա ծով- ծովի մակերևույթից 1916 մ բարձր, քաղցրահամ ջուր, իշխան ձուկ։ Թափվում է 30 գետակ, սկիզբ է առնում միայն Հրազդան գետը
Փոքր լճեր՝ Ծովակ Հյուսիսո /Ցելի, Չլդըր/, Արճակ, Նազիկ, Փարվանա, Գայլատու։Ջրվեժներ՝ Բերկրի, Թորթում
Դաշտավայրեր՝ Արարատյան, Շիրակի, Կարնո, Մշո, Երզնկայի, Ալաշկերտի
Բնակլիմայական պայմանները՝
Լեռնային հացահատիկի ավելի ցրտադիմացկուն տեսակներ, զարգացած է անասնապահությունը
Նախալեռնային բարձրությունը 1000-1500 մ , հացահատիկ, գարի, մրգատու այգիներ, խաղող
Ցածրադիր ծովի մակերևույթից 350-1000 մ , խաղող, ձի, նուռ,դեղձ
Անտառներ ՝ Արցախ, Սյունիք, Գուգարք, Տայք
Կենդանիներ՝ վարազ, գայլ, առյուծ, արջ, բորենի, նապաստակ, քարայծ եղջերու
Արարատյան դաշտում բազմացող կարմրաորդից Որդան Կարմիր։
Օգտակար հանածոներ
Աղ Կողբ, Կաղզվան
Պղինձ Զանգեզուր, Լոռի
Նավթ Կարին
Երկաթ Վանա լճի հարավային շրջաններ
Ոսկի Սպեր, Սոդք
Շինաքար Շիրակ
Հանքային բուժիչ ջրեր Ջերմուկ, Արզնի, Բջնի